Κυριακή 12 Απριλίου 2009

Απαραίτητη η συσπείρωση του κεντρώου χώρου

Σε συνέχεια του άρθρου του Νίκου Ράπτη «Ενότητα ή ήττα, 13.03.2009», θέλω και εγώ να καταθέσω μερικές σκέψεις στην κατεύθυνση της διενέργειας ενός σοβαρού και ειλικρινούς διαλόγου ανάμεσα σε πρόσωπα και κινήσεις που κινούνται στον κεντρώο χώρο. Ενός διαλόγου που έχει διακύβευμα τη σύμπτυξη ενός μετώπου κινήσεων και προσωπικοτήτων, απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα και στη ρευστότητα που χαρακτηρίζει το πολιτικό σκηνικό. Μια ρευστότητα που δημιουργεί ένα «παράθυρο ευκαιρίας» στον κεντρώο χώρο ούτως ώστε να επιτελέσει ένα κομβικό πολιτικό ρόλο, αναδεικνύοντας ζητήματα, φέρνοντας προτάσεις στο δημόσιο διάλογο, και, κυρίως, κινητοποιώντας τα δυναμικά στρώματα του ελληνικού λαού. Στρώματα που επιμένουν να δημιουργούν οικογένειες, να παράγουν πλούτο, να καινοτομούν, να προοδεύουν επαγγελματικά και κοινωνικά, να συντηρούν τις ελληνικές αξίες και παραδόσεις.

Για να επιτύχει σε αυτό το κρίσιμο εγχείρημα ο κεντρώος χώρος, να καταφέρει να εκπροσωπήσει τη σημερινή ανεκπροσώπητη μεσαία τάξη, να καταφέρει να προασπίσει το δημόσιο συμφέρον έναντι του ιδιωτικού, να αναδείξει τα διλήμματα που πρέπει να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία για να κάνει τα κρίσιμα βήματα προόδου, οφείλει πρώτα από όλα να ξεπεράσει τις εγγενείς αδυναμίες κατακερματισμού και προσωπικών στρατηγικών και να αποτελέσει μια συμπαγή, συγκροτημένη, αξιόπιστη πολιτική δύναμη πρότασης και προοπτικής, μια δύναμη που θα διαθέτει όραμα αλλά και, κυρίως, σχέδιο εξόδου από την κρίση που απειλεί τη μετα-μεταπολιτευτική Ελλάδα.

Για την μετατροπή αυτής της πανσπερμίας κινήσεων, ομάδων και προσώπων σε συμπαγή πολιτική δύναμη, χρειάζονται αποφασιστικές κινήσεις και πάνω από όλα συναίσθηση ευθύνης απέναντι στον τόπο και τον ελληνικό λαό. Συναίσθηση της κρισιμότητας της περιόδου που διανύουμε, μιας περιόδου διάψευσης των μεγάλων βεβαιοτήτων (της πολιτικής ορθότητας, του ευρωπαϊκού μονόδρομου, της παντοκρατορίας της αγοράς) αλλά και μεγάλων ευκαιριών για μικρά και δυναμικά κράτη να βελτιώσουν τη σχετική τους θέση στο διεθνές σύστημα.

Γιατί έως τώρα αυτό δεν μπόρεσε να υπάρξει μια συσπείρωση στο χώρο του Κέντρου; Ο συνηθέστερος λόγος που οι γνωρίζοντες τον κεντρώο χώρο υποδεικνύουν ως «ρίζα του κακού» για τη μη συνεργασία των διαφόρων κινήσεων, ομάδων και προσωπικοτήτων, είναι η διαμάχη για την ηγεσία αυτού του σχήματος. Μια διαμάχη που εστίαζε στην κατανομή οφελών (έδρες, κρατική επιχορήγηση) ανάμεσα στις διάφορες συνιστώσες δυνάμεις που προσέρχονταν κατά καιρούς σε συζήτηση. Αυτή η εστίαση όμως σε αυτή την παράμετρο της σύμπραξης αναδεικνύει ένα μείζον ζήτημα ηθικής και πολιτικής τάξης. Ηθικής καθώς κάποιοι επιφυλάσσουν στον εαυτό τους το ρόλο του Μεσσία, όπου μόνο με υπό τη δική τους ηγεσία μπορεί να επιτευχθούν οι πολιτικοί στόχοι της σύμπραξης, βεβαιότητα που αναιρείται αυτόματα από το ενδεχόμενο ηγεσίας από κάποιον άλλο. Πολιτικής γιατί κάποιοι δείχνουν ότι δεν εμπιστεύονται συλλογικές διαδικασίες που δεσμεύουν ούτως ή άλλως όλους, ανεξαρτήτως ποιος θα είναι επικεφαλής, σε ένα πολιτικό πλαίσιο.

Αυτή η συζήτηση περί ηγεσίας αποτελεί μια πρόφαση. Αποτελεί πρόφαση μπροστά στην απροθυμία ρίσκου συμμετοχής σε ένα εγχείρημα που έχει χαμηλές πιθανότητες επιτυχίας στα μάτια αυτών που καλούνται να συμμετάσχουν. Ως επιτυχία προσδιορίζεται πάντα η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση και η πρόσβαση στην κρατική επιχορήγηση, που δίνεται σε σχήματα που λαμβάνουν πάνω από 1,5% σε εκλογές. Μια απαισιόδοξη και κοντόφθαλμη προσέγγιση, που λειτουργεί εν τέλει ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία καθώς εμποδίζει πολλά πρόσωπα, των οποίων η συμμετοχή θα καθιστούσε πιθανή την επιτυχία, να δεσμευτούν, να ρισκάρουν με τη συμμετοχή τους, καταδικάζοντας κάθε εγχείρημα σε αποτυχία.

Αυτό που έως τώρα δεν έχει προκύψει όμως είναι μια ουσιαστική συζήτηση και ζύμωση επί των πολιτικών ζητημάτων. Πέραν από γενικές παραδοχές στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής (όπου και εκεί προέκυψαν αισίως διαφοροποιήσεις σχετικά με τη σύνθετη ή μη ονομασία των Σκοπίων), δεν υπάρχει προεργασία μεθοδική όσον αφορά το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, τη σχέση δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας κ.α. Μια προεργασία που θα εντοπίσει τα σημεία εκείνα όπου υπάρχει σύγκλιση μεταξύ των συνιστωσών του κεντρώου χώρου, που θα χτίσει συναίνεση και κοινές δράσεις σε αυτά τα σημεία, που θα αμβλύνει τις γωνίες σε αποκλίνουσες τοποθετήσεις.

Σκοπός του κειμένου δεν είναι να επιμερίσει ευθύνες και καταγγείλει τον οποιονδήποτε, αλλά να εκφράσει μια αγωνία για την ανάγκη συλλογικής δράσης εκ μέρους προσώπων και κινήσεων, των οποίων η πολιτική ατζέντα, η πολιτική κουλτούρα, η προσέγγιση στα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα βρίσκεται πολύ κοντά. Σκοπός είναι η εισφορά μιας πρότασης διεξόδου από το σημερινό αδιέξοδο που βρίσκεται ο κεντρώος χώρος. Από την εικόνα κατακερματισμού και ανυπαρξίας που σήμερα βρίσκεται, λόγω της αδυναμίας συνεννόησης μεταξύ των κεντρικών πρωταγωνιστών των διαφόρων σχημάτων και ομαδοποιήσεων.

Απαιτείται η σύσταση μιας ομάδας πρωτοβουλίας, από πρόσωπα δεύτερης γραμμής, κοινής αποδοχής από κινήσεις και προσωπικότητες, η οποία θα κάνει την απαραίτητη προεργασία, μέσα σε ένα σφικτό χρονικό πλαίσιο, με αφετηρία αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές. Αυτή η προεργασία οφείλει να περιλαμβάνει πρώτον ένα κείμενο διακήρυξης σε κεντρικούς πυλώνες πολιτικής και δεύτερον μια πρόταση κοινής πολιτικής δράσης και εκλογικής στρατηγικής, βραχυπρόθεσμου (εθνικές εκλογές, εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης) και μεσοπρόθεσμου ορίζοντα.

Η υιοθέτηση μιας πολιτικής πλατφόρμας αποτελεί την υγιέστερη βάση πολιτικής διαπραγμάτευσης ανάμεσα στους φορείς και τα πρόσωπα που συνθέτουν τον κεντρώο χώρο. Αυτή η πολιτική πλατφόρμα θα «χτιστεί» στο πλαίσιο της κοινής πολιτικής δράσης και παρέμβασης έναντι των βασικών αντιπάλων που συνθέτουν ο δικομματισμός και ο λαϊκισμός. Για να αρχίσουμε επιτέλους να μιλάμε και πολιτικά…..

4 σχόλια:

Εύα Παραδείσου είπε...

Κατέβαζα, κατέβαζα τον ατελείωτο είχε αυτή η σελίδα!

Αλέξανδρος Αρβανιτάκης είπε...

Τι εννοείς τον ατελείωτο;

Ανώνυμος είπε...

Οι εννοιες δεξια αριστερα κεντρο ειναι αοριστες και το μονο που κανει η χρηση τους ειναι να δημιουργει παραπλανητικους διαχωρισμους και ψευτοδιλληματα, οτι ακριβως ευννοει δηλαδη την αρχουσα ταξη.

Ανώνυμος είπε...

Από τη μια ενδιαφέρον το άρθρο σου, από την άλλη αναρωτιέμαι αν μέσα στους κόλπους του λεγόμενου Κεντρώου χώρου συντελείται μια παρόμοια συζήτηση ή αν απλά περιορίζεται σε πομπώδη άρθρα αυτού του τύπου. Διαβάζουμε συχνά για "συμπαγή, συγκροτημένη και αξιόπιστη πολιτική δύναμη πρότασης και προπτικής..." και άλλες παρόμοιες βαρύγδουπες εκφράσεις, ενδεικτικές της κενότητας του πολιτικού λόγου που μας κάνει λίγο ως πολύ να βαριόμαστε. Φυσικά οι πολιτικές δυνάμεις και η κοινωνία λειτουργούν περισσότερο ως ομόκεντροι κύκλοι, οπότε είναι εξαιρετικά μάταιο να πιστεύει κανείς πως για ο,τι συμβαίνει φταίει κυρίως η έλλειψη πολιτικού οράματος. Επίσης, είναι υποκριτικό να μιλάνε πολλοί για "ελληνικές αξίες και για ελληνική παράδοση". Γιατί κάποιοι έχουνε ορίσει τους εαυτούς τους ως γνήσιους συνεχιστές του ελληνικού πνεύματος και δεν ξέρω εγώ ποιάς άλλης παρόμοιας έννοιας? Γιατί κάποιοι θεωρούνται λιγότερο Έλληνες απο κάποιους άλλους? Βρίσκω εξαιρετικά επικίνδυνη αυτή την τάση και οπισθοδρομική.θεωρώ οτι "περισσότερο κινδυνεύουμε ως Ελληνολάτρες παρά ως Έλληνες". Σήμερα ποιοί είναι αυτοί που προοδεύουν κοινωνικά και επαγγελματικά? Ο life style δημοσιογράφος,ο καλοβολεμένος δημόσιος υπαλληλος,ο εργαζόμενος στον επισφαλή ιδιωτικό τομέα? Οι αοριστολογίες είναι κακό σύμπτωμα. Ας κάνεις ο καθένας την προσωπική του αναθεώρηση και αμφισβήτηση,ίσως είναι πιο σημαντικό βήμα σε μια εποχή που τα έχουμε ισοπεδώσει όλα. Ισως τότε να γινόταν μια συσπείρωση σε χώρους ανεξάρτητους με όρους διαφορετικούς.